Trablusgarp Savaşı (1911)
Savaşın Sebepleri:
- İtalya’nın siyasi birliğini geç tamamlaması.
- Osmanlı Devleti’nin eski gücünde olmaması.
- İtalya’nın sömürge arayışı.
- Trablusgarp’ın İtalya’ya yakın olması.
1870-1871 yıllarında siyasi birliğini tamamlayan İtalya, Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti. Savaş, 29 Eylül 1911’de Trablusgarp’a çıkartma yapan İtalya’nın saldırısıyla başladı. Osmanlı Devleti bölgeye asker yollayamıyordu. Çünkü Mısır, İngiltere’nin sömürgesiydi ve Osmanlı’nın Trablusgarp’la kara bağlantısı kurmasını engelliyordu. Bu yüzden Osmanlı Devleti bölgeye gizli bir şekilde subaylarını yolladı.
Mustafa Kemal, Gazeteci Şerif Bey olarak Derne ve Tobruk’a, Enver Paşa ise Kuyumcu Hamdi Bey olarak Bingazi’ye geldi. Burada halkı İtalyanlara karşı teşkilatlandırarak savaşa teşvik ettiler. Böylelikle İtalyan askerleri Trablusgarp’ın içlerine ilerleyemedi.
İtalya, Osmanlı Devleti’ni savaş dışı bırakmak için On İki Ada’yı işgal edip, Çanakkale Boğazı’nı abluka altına aldı. Osmanlı Devleti’nin denizden bu saldırılara karşı koyacak gücü yoktu. Bu sırada da 1. Balkan Savaşı’nın patlak vermesi işleri iyice kızıştırdı. Daha fazla dayanamayan Osmanlı Devleti, İtalya ile Uşi Antlaşması’nı imzaladı. Antlaşmaya göre:
- Trablusgarp, Bingazi, Derne ve Tobruk İtalyanlara bırakılacak
- On İki Ada geçici olarak İtalyanlara bırakılacak
- Trablusgarp’ta yaşayan halk Halifeye bağlı kalacak
NOT:
İtalya’nın siyasi birliğini geç tamamlaması, çok geç bir tarihte devlet olarak kurulması anlamına gelir.
Osmanlı
Devleti On İki Ada’yı, 1. Balkan Savaşı’nda kaybetmemek için İtalyanlara geçici
olarak bıraktı.
Günümüzde Trablusgarp, Libya sınırları içerisinde yer almaktadır.
Bu savaşta ilk defa İtalyanlar tarafından uçak kullanılmıştır.
Mısır 1882 yılında İngiltere’nin sömürgesi olmuştur.